Veiligheidsbewustzijn verhogen, zo doe je dat!

Een ongeluk zit in een klein hoekje! Ondanks strengere veiligheidsmaatregelen is het aantal bedrijfsongevallen in 2023 gestegen naar 3.866. Dat zijn er 3.866 teveel. Veel organisaties hebben hun veiligheidsbeleid al aangescherpt, maar in de praktijk wordt er lang niet altijd veilig gewerkt. Medewerkers zijn zich vaak niet bewust van de risico’s en besteden daardoor niet altijd aandacht aan veilig werken. Hoe zorg je er dan als bedrijf voor dat medewerkers de veiligheidsprocedures kennen en ook daadwerkelijk volgen?

Cooler Media is jouw partner in veiligheidscommunicatie

Veilig werken begint met duidelijke en effectieve communicatie. Cooler Media vertaalt jouw veiligheidsprogramma naar visuele content die begrijpelijk is voor iedere laag van de organisatie, van veiligheidsvideo's en posters tot aan kaartspellen of een veiligheidsapp. Bekijk de veiligheidscampagnes voor HelloFresh, Ballast Nedam en Hollandia of laat je inspireren door deze blog.

Meer informatie over veiligheidscampagnes

Wat is veiligheidsbewustzijn?

Veiligheidsbewustzijn betekent dat medewerkers zich bewust zijn van de mogelijke risico’s op de werkplek en alert zijn op onveilige situaties. Het herkennen van onveilige situaties is cruciaal om snel te handelen en ongevallen te voorkomen. Bovendien is het van belang dat alle werknemers weten waarom er maatregelen zijn. Echter missen zij daarvoor vaak goede informatiebronnen.

Zelfs de best doordachte veiligheidsmiddelen en -procedures hebben geen enkel nut als medewerkers niet begrijpen wat het doel ervan is en waarvoor ze dienen. Zonder veiligheidsbewustzijn zijn medewerkers een stuk lakser, minder alert en niet bewust met veiligheid bezig, wat de kans op ongelukken vergroot. Het verhogen van het veiligheidsbewustzijn is dus cruciaal om deze incidenten te voorkomen. Hoe kan je het veiligheidsbewustzijn verhogen in je organisatie? Door duidelijke uitleg te geven over de inhoud én het doel van veiligheidsmaatregelen en -procedures. Met heldere instructies voorkom je onveilig gedrag.

Wat is een veiligheidscultuur?

Een veiligheidscultuur gaat verder dan alleen het bewustzijn van de veiligheidsregels: het draait om hoe er binnen het bedrijf met veiligheid wordt omgegaan. Denk aan de regels, het beleid, de procedures, en attitudes binnen het bedrijf. Hierbij is het belangrijk dat alle medewerkers weten wat veilig gedrag inhoudt en zelf actief bijdragen aan de veiligheidscultuur, zowel voor zichzelf, als voor collega’s. Veilig handelen betekent niet alleen dat materialen en apparaten op de juiste manier worden gebruikt, het houdt ook in dat medewerkers alert zijn op roekeloosheid, fouten of het onveilig handelen van andere collega’s en hen hierop aanspreken. Het herkennen van onveilige situaties en mogelijke risico’s is cruciaal om ongevallen te voorkomen.

Communicatie is key bij het creëren van een veiligheidscultuur. Om ervoor te zorgen dat medewerkers op één lijn liggen en voortdurend bijdragen aan de veiligheidscultuur, zowel in hun gedrag als in gesprekken met collega’s, moet je veiligheid bespreekbaar maken. Het is hierbij belangrijk dat het leuk is om over veiligheid te praten. Het is natuurlijk ideaal als medewerkers zelf het gesprek aangaan en het onderwerp op een luchtige manier kunnen aankaarten. Uiteindelijk houdt een veiligheidscultuur zichzelf dan ook in stand, mits het voortdurend wordt aangemoedigd door de leidinggevende. Bedrijfscommunicatie over veiligheid moet daarom visueel aantrekkelijk zijn om betrokkenheid te stimuleren.

Opklimmen op de veiligheidsladder

De veiligheidsladder, ook wel safety culture ladder genoemd, is een krachtig hulpmiddel dat organisaties helpt hun veiligheidsbewustzijn en -gedrag te meten én te verbeteren. Door hogerop de veiligheidsladder te klimmen, kunnen organisaties hun veiligheidscultuur voortdurende verbeteren.

Deze ladder heeft vijf treden, waarbij elke trede een hoger niveau van veiligheidsbewustzijn en -gedrag weerspiegelt. Vanaf trede drie kunnen bedrijven bijvoorbeeld aantonen dat ze actief en structureel werken aan het verbeteren van veiligheid binnen de organisatie. Door regelmatig animaties in te zetten, laat je als bedrijf zien dat je serieus en zichtbaar bezig bent met veiligheid. Het inzetten van video’s helpt bedrijven dus om steeds een stapje hoger te komen op de safety culture ladder.

De kracht van veiligheidsvideo’s

Niemand zit te wachten op lange, saaie presentaties vol instructies en regels, laat staan op een boekwerk vol stappenplannen en checklists. Met een veiligheidsvideo breng je op een laagdrempelige manier het thema veiligheid onder de aandacht en verbeter je de veiligheidscultuur binnen jouw organisatie. Door de visuele presentatie worden veiligheidsthema’s niet alleen begrijpelijker maar ook leuker voor medewerkers. Veiligheid wordt hiermee bespreekbaar. Daarnaast zorgt het toevoegen van een vleugje humor ervoor dat het niet voelt als een verplichting, maar als iets luchtigs waar werknemers graag naar kijken.

Ook betrek je medewerkers meer en spreek je ze direct aan met video’s. Laat bijvoorbeeld zien hoe mensen zelf kunnen bijdragen aan een veilige werksituatie en ongelukken kunnen voorkomen. Dit verhoogt de motivatie, samenhorigheid en oplettendheid onder werknemers doordat medewerkers samenwerken om het veiligheidsbewustzijn te verhogen en de veiligheidscultuur te versterken. Voor medewerkers kan het moeilijk zijn om een ongeval of noodsituatie in te beelden als ze dit nog nooit hebben meegemaakt, waardoor het lastiger is om een onveilige situatie te herkennen. Met animatie of video kun je elke situatie duidelijk visualiseren. Zo weet iedere werknemers waar hij of zij op moet letten tijdens een bepaalde actie of handeling.

Tot slot bieden video’s een hoop praktische voordelen. Ze kunnen hergebruikt worden voor nieuwe werknemers, zodat iedereen altijd dezelfde informatie krijgt en verwarring over veiligheidsregels wordt voorkomen. Video’s kunnen ook overal bekeken worden en zorgen voor een stukje herhaling, wat erg belangrijk is om veiligheid top of mind te houden. Door visuele content in te zetten wordt het effect van veiligheidsmaatregelen ook zichtbaar. Na het inzetten van video’s kun je het aantal incidenten en het ziekteverzuim meten en beoordelen of er een gedragsverandering gerealiseerd is.

Waarom houden werknemers zich niet aan de regels?

Voordat je aan de slag gaat met video, is het belangrijk om te begrijpen wat het probleem binnen je organisatie is en wat je met de video’s wilt bereiken. Er kunnen namelijk verschilende redenen zijn waarom medewerkers zich niet bewust met veiligheid bezighouden. Verschillende doelstellingen vereisen verschillende soorten video’s. Stel jezelf bijvoorbeeld de volgende vragen:

• Weten mijn werknemers wel wat de veiligheidsmaatregelen zijn en waar ze voor dienen?

• Weten mijn medewerkers waar ze informatie over procedures kunnen vinden?

• Wat vinden mijn medewerkers van de veiligheidsmaatregelen?

• Zijn mijn werknemers zich bewust van de veiligheidsrisico’s?

• Weten medewerkers wat ze moeten doen tijdens incidenten?

Het is essentieel om eerst te achterhalen waarom werknemers zich niet aan de veiligheidsregels houden en vervolgens het probleem direct aan te pakken met doelgerichte video’s. Misschien houden medewerkers zich niet aan de regels omdat ze deze niet helemaal begrijpen? Of juist omdat ze vinden dat de maatregelen overbodig zijn. Als een werknemer bijvoorbeeld geen veiligheidsschoenen draagt omdat hij of zij niet begrijpt waarom ze nodig zijn, zullen de veiligheidsmaatregelen hun doel missen. Het is dan belangrijk om een video te maken die op een duidelijke manier uitlegt hoe veiligheidsschoenen ongevallen voorkomen. Als medewerkers steeds vergeten welke uitrusting ze nodig hebben voor het werken op een hoogwerker, is het juist slimmer om een poortinstructie video te maken.

Video is dus een krachtig hulpmiddel om veiligheid bespreekbaar te maken op de werkvloer. Door het gebruik van heldere, visuele informatie bevorderen bedrijven een cultuur waarin open discussies over veiligheid worden aangemoedigd. Hierdoor worden zowel werknemers als werkgevers zich meer bewust van veiligheidskwesties en voorkomen we veel incidenten.

Heb je hulp nodig met jouw veiligheidsvideo’s? Neem contact met ons op! Onze uitlegexperts helpen je graag verder!